Inleiding: Ik kom uit de (digitale) scrapbook wereld en een belangrijk onderdeel van scrapbook is de ‘paper stash’. Paper stash staat voor de papierstapel die je hebt om mee te werken. Er zijn veel soorten commercieel scrapbook papier te koop. Stevige 12 x 12 inch (12 inch is 30,28 cm) vellen worden gebruikt basis voor de scrapbook layout. Ook digitaal wordt deze afmeting toegepast. Er zijn ook kleinere papiertjes te koop, deze worden gebruikt voor pocket-scrap projecten en kaarten. Pocket-scrapbook gaat van kleinere kaart formaten uit zoals 3 x 4 Inch en 6 x 4 Inch.

Oké, dit was even een kleine introductie en tevens bruggetje naar een andere vorm: art journaling… Kunstenaars als Leonardo da Vinci maakten hun (voor)studies en wetenschappelijke notities in aantekenboeken, waar we tegenwoordig de naam dummy of art journal aan geven. Het komt dus eigenlijk neer op een combinatie van geschreven tekst (notities) en geschetst beeld dat samengebracht wordt in een boekje. Of het al een boekje was – of uiteindelijk een boekje wordt – maakt verder niet uit. Een art journal is vertaald in het Nederlands een kunstdagboek. De één gebruikt zijn/haar art journal als hulpmiddel en de ander als doel op zich.

Inmiddels staat het internet vol met prachtig vormgegeven kunstdagboeken, waar woord en beeld op verschillende manieren samenkomen. Dat kan bijvoorbeeld figuratief met alleen pen, met inkt en waterverf of abstract met acrylverf, potlood en collage. Alles is goed. Er zijn geen regels voor een art journal, jij maakt zelf de regels.

Inmiddels zijn er veel verschillende variaties, waarvan sommige zelfs met eigen bijhorende journals. Neem bijvoorbeeld de bullet journals (met die puntjes). Een grid journal kun jezelf maken door de pagina’s te verdelen in kleine vakjes. Elke journal vorm heeft zijn eigen charme en uitdagingen. Google maar eens op smashbook en junkjournal of op project life, alle stuk voor stuk middelen om gebeurtenissen of ideeën op een creatieve manier te verwerken in een boekje.

In deze cursus beperken we ons tot de dummy ofwel het art journal, waarin het werk dat we maken en de ontdekkingen die we doen samen met de notities worden bewaard. Dat kan variëren van een praktische toepassing als het noteren van een kleurrecept – of het opschrijven van een stappenplan dat bij een techniek hoort – tot een concept dat ontstaat en gaandeweg meer vorm krijgt. Het smashbook principe passen we toe in het inspiratieboekje dat je bijhoudt waarin alles wat je aanspreekt wordt verzameld.

Inhoud: Nu ga ik het hebben over de stempel en welke positie deze inneemt in het verhaal van de paper stash. Met stempels kun je eenvoudig en snel patronen maken. Door verschillende stempels met elkaar te combineren ontstaat al snel een hele collectie. ‘Stash from scratch‘ is voor elke authentieke kunstenaar van groot belang. In plaats van commerciële papiertjes, maak je je eigen papier voorraad met de middelen die je zelf bedenkt en creëert.

Stempels kun je op verschillende manieren maken en toepassen. Deze les heb ik ervoor gekozen om te werken met foam. Knutsel foam kun je in verschillende diktes kopen en is meestal verkrijgbaar in A4 formaat. Ik had ook nog wat oudere foampads liggen die ik ooit bij de HEMA gekocht heb. Deze doen me denken aan de oude vleeswaren en hamburger bakjes. Als je hier met je nagel indrukt veert de foam niet meer terug. Deze kerven blijf je zien en geven definitie aan je werk.

Eerst hebben we enkele ontwerpjes gemaakt op papier en vervolgens deze met behulp van grafietpapier (een soort carbonpapier) en een balpen overgebracht op het foam. Vervolgens hebben we de afbeelding uitgeknipt en met een plakstift op karton geplakt. De foam pads hadden een zelfklevende kant. Door wat harder te drukken op de balpen bij de foampads werden ook de lijnen binnenin duidelijk. Dit werkte niet op het knutselfoam. Wil je daar meer definitie in krijgen dan kan dat met kniplijnen of door uit(knippen/stansen).

We hebben deze les gestempeld met zwarte inkt en later ook met kleuren inkt. De resultaten zie je in de foto’s onder deze les.

Samenvatting: Foamstempels maak je van bijvoorbeeld knutsel foam. Je ontwerp kun je overbrengen met behulp van carbonpapier. Knip het uit en plak de foam met een plakstift op bijvoorbeeld karton. Gebruik stempel inkt om je beeld over te brengen op papier. Door zware en lichte afdrukken te maken ontstaat diepte en dynamiek. Maak eenvoudig patroonpapier door de afbeelding te herhalen. Speel met richting, herhaling, ritme en diepte.

Tip: Het boek ‘Making an impression’ van Geninne D. Zlatkis gaat eigenlijk over stempels gutsen, maar vanwege de prachtige herfst voorbeelden diende dit boek ter inspiratie. Als je op YouTube op ‘foamstamps’ zoekt kom je heel wat voorbeeldfilmpjes tegen.

Voorbeelden: Hieronder staan verschillende voorbeelden waarin gewerkt wordt met stempels gecombineerd met tekeningen, stempels in kleur met lijn, kaarten gestempeld met tekstvakken.